Najlepszym komentarzem do dzisiejszej Ewangelii o bogatym młodzieńcu, który przyszedł do Chrystusa, są słowa papieża Jana Pawła II z Encykliki Veritatis Splendor (Blask Prawdy) z rozdziału pierwszego. Pomagają bowiem one odkryć głębiej żywe Słowo Boże i przyjąć je z całą jego mocą.
Ojciec Święty tłumaczy bardzo szczegółowo tę rozmowę, która w gruncie rzeczy wciąż się odbywa: „W tym młodzieńcu możemy rozpoznać każdego człowieka, zbliżającego się świadomie lub nieświadomie do Chrystusa, Odkupiciela człowieka, i stawiającego Mu pytanie moralne. Młodzieniec pyta nie tyle o to, jakich zasad należy przestrzegać, ale jak osiągnąć pełny sens życia. To dążenie bowiem stanowi rzeczywiste podłoże każdej ludzkiej decyzji i działania, to ukryte poszukiwanie i wewnętrzny impuls porusza ludzką wolność. Pytanie młodzieńca odwołuje się ostatecznie do Dobra absolutnego, które nas pociąga i wzywa, jest echem Bożego powołania, źródła i celu życia człowieka”.
„Aby umożliwić ludziom to „spotkanie” z Chrystusem, Bóg dał im swój Kościół. Istotnie, Kościół temu jednemu pragnie służyć, ażeby każdy człowiek mógł odnaleźć Chrystusa, aby Chrystus mógł z każdym iść przez życie”.
„Pytanie młodzieńca ma kluczowe znaczenie w życiu każdego człowieka i nikt nie może się od niego uchylić: ono bowiem dotyczy dobra moralnego, które należy czynić oraz życia wiecznego. Rozmówca Jezusa wyczuwa, że istnieje związek między dobrem moralnym a wypełnieniem własnego przeznaczenia. Jest pobożnym Izraelitą, wyrosłym – by tak rzec – w cieniu Bożego prawa. Możemy się więc domyślać, że jeśli pyta Jezusa, to nie dlatego, że nie zna odpowiedzi zawartej w Prawie. Jest bardziej prawdopodobne, iż to fascynacja osobą Jezusa rozbudziła w nim nowe pytania o dobro moralne. Młodzieniec odczuwa potrzebę konfrontacji z Tym, który rozpoczął swą działalność, głosząc nowe i radykalne orędzie: „Czas się wypełnił i bliskie jest królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelie!”
„Również człowiek współczesny winien zwrócić się na nowo do Chrystusa, aby uzyskać od Niego odpowiedź na pytanie, co jest dobrem, a co złem. To Chrystus jest Nauczycielem, Zmartwychwstałym, który ma życie w sobie i pozostaje zawsze obecny w Kościele i w świecie. To On otwiera wiernym księgę Pisma i objawiając w pełni wolę Ojca, naucza prawdy o postępowaniu moralnym. Jako źródło i szczyt ekonomii zbawienia, Alfa i Omega ludzkich dziejów, Chrystus objawia kondycję człowieka i pełnię jego powołania. Dlatego „człowiek, który chce zrozumieć siebie do końca – nie wedle jakiś tylko doraźnych, częściowych, czasem powierzchownych, a nawet pozornych kryteriów i miar swojej własnej istoty – musi ze swoim niepokojem, niepewnością, a także słabością i grzesznością, ze swoim życiem i śmiercią, przybliżyć się do Chrystusa. Musi niejako w Niego wejść z sobą samym, musi sobie <przyswoić>, zasymilować całą rzeczywistość Wcielenia i Odkupienia, aby siebie odnaleźć. Jeśli dokona się w człowieku ów dogłębny proces, wówczas owocuje on nie tylko uwielbieniem Boga, ale także głębokim zdumieniem nad sobą samym”.
Dalszy komentarz Ojca św. pokazuje ten dogłębny proces nawarstwiania się Bożego spotkania z człowiekiem. Ale kiedy rozmowa Jezusa z bogatym młodzieńcem dochodzi do kulminacyjnego punktu – kończy się ona właściwie z odcieniem goryczy. Bo człowiek nie przyjmuje Bożej propozycji. Odchodzi smutny. Dlaczego? Tę gorycz widać również u Jezusowych uczniów. Lękają się wezwania do naśladowania swojego Mistrza. Nie mogą pojąć ani zrozumieć kto w takim razie potrafi sprostać wymaganiom przekraczającym ludzkie pragnienia i siły: „Któż więc może się zbawić?” Pan Jezus tłumacząc robi to stopniowo, jakby prowadził za rękę, krok za krokiem. Najpierw mówi: „Jak trudno jest bogatym wejść do królestwa Bożego. Uczniowie zdumieli się na Jego słowa, lecz Jezus powtórnie rzekł im: Dzieci, jakże trudno wejść do królestwa Bożego tym, którzy w dostatkach pokładają ufność”. A więc nie sam fakt posiadania jest niebezpieczny, ale bezsilność człowieka, którego bogactwa posiadają. Dlatego bogaty młody człowiek odszedł od Chrystusa i odszedł smutny, bo zdał sobie sprawę, jak bardzo jest przywiązany do tego co ma. Zrozumiał, że to nie on jest panem rzeczy, które posiada, ale odwrotnie. Odszedł więc do swoich własności wobec których okazał się bezsilny. A to jest smutne.
Na skraju wioski stanął zmęczony pątnik. Ponieważ zapadał już zmrok patrzył na domy i tak myślał do którego pójść, aby poprosić o nocleg. Nagle usłyszał biegnącego i krzyczącego mieszkańca wioski:
- Kamień, kamień…daj mi ten kosztowny kamień!
- Jaki kamień? – spytał pielgrzym.
- W nocy miałem sen – odpowiedział zdyszanym jeszcze głosem. Widziałem anioła, który powiedział mi, że o zmroku, na skraju wioski spotkam pątnika. I on mi ofiaruje kosztowny kamień, dzięki któremu będę bogaty aż do końca życia.
Pielgrzym poszukał w swojej torbie i rzeczywiście wyjął jakiś kamień.
- Prawdopodobnie to jest ten, który anioł miał na myśli. Znalazłem go na leśnej drodze i oczywiście możesz go sobie zatrzymać. Jest twój.
Nowy właściciel z zachwytem patrzył na swój wymarzony skarb. Bo rzeczywiście ten znaleziony kamień okazał się diamentem. Odszedł od swojego dobrodzieja, któremu nawet nie zaproponował noclegu, bo tak był zajęty oglądaniem mieniącego się kruszcu. Kiedy położył się do łóżka nie mógł zasnąć z wrażenia. Całą noc przewracał się z boku na bok. Rano wyruszył na poszukiwanie pątnika i kiedy go odnalazł usilnie go prosił:
– Daj mi to bogactwo, które ci pozwoliło oddać ten diament tak lekkim sercem! W Księdze Syracha jest takie zdanie: „Bezsenność z powodu bogactwa wyczerpuje ciało, a troska o nie oddala sen”.
Ale tu nie chodzi tylko o posiadanie bogactwa w sensie materialnym. Można być bogatym w wiedzę. Przeciwnikami Jezusa, i to najbardziej zagorzałymi, byli ludzie uczeni. Oni także całą swoją nadzieję położyli w tym co posiadali. Czuli się nieomylni i pewni ze swoimi wiadomościami, od których nie potrafili już odejść. Wiedza nie jest jeszcze mądrością. O mądrość trzeba się modlić. Dzisiejsze I Czytanie taką modlitwę przytacza z Księgi Mądrości.
